Jakie skutki dla mnie – jako właściciela nieruchomości – wywołuje ostateczna decyzja ZRID?
W momencie, kiedy decyzja ZRID staje się ostateczna, prawo własności do wskazanych w niej działek i nieruchomości przechodzi na rzecz Skarbu Państwa (ewentualnie jednostki samorządu terytorialnego), a dotychczasowy ich właściciel traci prawo do ich zbycia.
W jakim czasie muszę udostępnić wywłaszczoną nieruchomość?
Właściciele nieruchomości objętych decyzją ZRID muszą je wydać w ciągu 120 dni od dnia, w którym wydana decyzja stała się ostateczną. Oczywiście właściciel może ją wydać szybciej. Jeśli zrobi to w ciągu 30 dni od daty ustatecznienia się decyzji ZRID, jego odszkodowanie zostanie zwiększone o 5% wartości nieruchomości. Wyjątkiem jest decyzja, której został nadany rygor natychmiastowej wykonalności.
Jakie skutki wywołuje wydanie decyzji ZRID z rygorem natychmiastowej wykonalności?
Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, na podstawie której wy- dawane są decyzje ZRID, daje również organowi możliwość nadania wydanej decyzji klauzuli natychmiastowej wykonalności. Skutkuje to tym, że jej postanowienia zaczynają obowiązywać zaraz po jej wydaniu. W przypadku decyzji z rygorem natychmiastowej wykonalności nie obowiązuje 120-dniowy okres na wydanie nieruchomości. Właściciele wywłaszczanych nieruchomości mają obowiązek niezwłocznego ich wydania, opróżnienia lokali i innych pomieszczeń.
Czy osoba ubiegająca się o odszkodowanie za wywłaszczenie musi udowodnić swoje prawa do jego otrzymania?
Tak, to na osobie ubiegającej się o odszkodowanie za wywłaszczenie ciąży obowiązek udowodnienia swoich praw do wywłaszczonej nieruchomości. Dostatecznym dowodem jest wydruk z systemu ksiąg wieczystych. Jeśli jednak właściciele nieruchomości nie widnieją w księgach wieczystych, muszą złożyć wniosek do sądu wieczystoksięgowego o uzgodnienie wpisów księgi wieczystej z aktualnym stanem prawnym. Dowodem dla sądu będzie wypis z ewidencji gruntów z urzędu gminy.
Jeśli nieruchomość została przekazana w formie spadku, dostatecznym dowodem jest prawomocne postanowienie sądu o jego nabyciu albo poświadczone notarialnie dziedziczenie.
Pobrałem zaliczkę na odszkodowania, a decyzja ZRID została uchylona/ zmieniona. Czy muszę zwrócić pieniądze?
Jeśli w wyniku odwołania właścicieli wywłaszczanych nieruchomości od decyzji ZRID decyzja ta zostanie zmieniona, uchylona (w całości lub części) albo zostanie stwierdzona jej nieważność, a wywłaszczeni pobrali wcześniej zaliczkę na odszkodowanie za wywłaszczenie, to będą musieli zwrócić wypłaconą kwotę.
Czy w przypadku „małego wywłaszczenia” muszę udostępnić czasowo inwestorowi działkę? Co, jeśli się sprzeciwię?
O „małym wywłaszczeniu” można mówić w sytuacji, kiedy realizowana inwestycja drogowa wymaga wykonania przez inwestora koniecznych prac na działkach zlokalizowanych poza pasem drogowym (np. przebudowa istniejących sieci energetycznych czy wodociągowych), a ich przeprowadzenie wynika z siły wyższej lub nagłej potrzeby zapobieżenia powstania znacznej szkody, jednak realizacja tych działań nie wymaga stałego wywłaszczenia nieruchomości. Właściciele nieruchomości, która zostanie czasowo zajęta, muszą udostępnić ją inwestorowi w określonym przez niego terminie. W przypadku sprzeciwu inwestor będzie mógł wejść na działkę w asyście policji.